Het is voor de gemeenten verplicht een basisset van vijf financiële kengetallen op te nemen. Deze kengetallen zijn bedoeld om de gemeentelijke financiële positie inzichtelijker te maken en de vergelijkbaarheid tussen gemeenten te vergroten.
De provinciale toezichthouder hanteert een signaleringswaarde voor de financiële kengetallen welke hieronder zijn weergegeven.
In onderstaande tabel zijn de verplichte financiële kengetallen (BBV) opgenomen:
Kengetallen | Jaarrekening 2021 | Begroting 2022 | Jaarrekening 2022 |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | 51% | 58% | 39% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 48% | 55% | 38% |
Solvabiliteitsratio | 38% | 26% | 41% |
Grondexploitatie | 36% | 30% | 28% |
Structurele exploitatieruimte | 4,47% | 3,10% | 8,95% |
Belastingcapaciteit | 94% | 94% | 96% |
Signaleringswaarden provincie
Landelijke signaleringswaarden | Minst risicovol | Neutraal | Meest risicovol |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | <90% | 90-130% | >130% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | <90% | 90-130% | >130% |
Solvabiliteitsratio | >50% | 20-50% | <20% |
Grondexploitatie | <20% | 20-35% | >35% |
Structurele exploitatieruimte | 0,00% | 0,00% | <0% |
Belastingcapaciteit | <95% | 95-105% | >105% |
De kengetallen van de jaarrekening 2022 vergeleken met de landelijke signaleringswaarden.
Kengetallen | Minst risicovol | Neutraal | Meest risicovol |
|---|---|---|---|
Netto schuldquote | x | ||
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | x | ||
Solvabiliteitsratio | x | ||
Grondexploitatie | x | ||
Structurele exploitatieruimte | x | ||
Belastingcapaciteit | x |
Toelichting
Netto schuldquote
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Bij een schuldquote hoger dan 130% is er sprake van een zeer hoge schuld. Volgens de VNG bevindt de schuldquote van een gemeente zich normaal tussen de 0% en 100%. Een netto-schuldquote die boven de 100% uitstijgt geeft aan dat er weinig leencapaciteit over is om de gevolgen van financiële tegenvallers op te vangen. De werkelijke netto schuldquote van de gemeente Meierijstad ligt op 39%. voor 2022.
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
Omdat bij verstrekte leningen onzekerheid kan bestaan of ze allemaal worden terugbetaald wordt bij de berekening van de netto schuldquote onderscheid gemaakt door het kengetal te berekenen zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Op die manier wordt duidelijk wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en wat dat betekent voor de schuldenlast.
De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen is voor 2022 berekend op 38%. Hoewel over de verstrekte leningen een risico gelopen wordt, kan verondersteld worden dat deze middelen worden terugbetaald.
Solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid.
Als signaalwaarde voor de solvabiliteitsratio geldt een percentage van 20%. Bij een solvabiliteitsratio lager dan 20% heeft een gemeente zijn bezit zeer zwaar belast met schuld. De solvabiliteitsratio voor 2022 van de gemeente Meierijstad is 41%. Voorzichtigheid is geboden bij een ratio tussen de 20 en 30%.
Grondexploitatie
Dit kengetal geeft weer hoe de boekwaarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Het kengetal voor 2022 is voor de gemeente Meierijstad 28%. De activiteiten van de grondexploitatie kunnen worden gekwalificeerd als neutraal gelet op de landelijke richtlijn waarbij de boekwaarden van de gemeentelijke grondexploitaties worden afgezet tegen de totale baten van de gemeente Meierijstad. In de paragraaf grondbeleid zijn de voornaamste risico's beschreven.
Structurele exploitatieruimte
Bij de berekening van dit kengetal kijken we naar de structurele baten en lasten in relatie tot de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken.
Het kengetal bij de jaarstukken 2022 (8,95%) is veel hoger dan de inschatting bij de begroting 2022 (3,10%). Dit komt door de landelijk voorgeschreven indeling van budgetten naar structureel en incidenteel. Door de toepassing van deze indeling komt het kengetal bij de jaarstukken hoger uit dan bij de begroting. Bij een begroting bestaan structurele budgetten nagenoeg volledig uit structurele baten of lasten. In de loop van het jaar kunnen hierop incidentele aanpassingen komen. Volgens de voorgeschreven indeling rekenen we die incidentele afwijkingen toch als structureel. Voorbeelden zijn incidentele uitkeringen die we in de loop van het jaar ontvangen binnen de algemene uitkering en incidenteel hogere legesopbrengsten. Dit kengetal is daarom bij een begroting meer bruikbaar, dan bij de jaarstukken.
Belastingcapaciteit
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het COELO publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. De belastingdruk in de gemeente Meierijstad ligt voor 2022 onder het niveau van het landelijk gemiddelde .